-ਜਿਹੜੇ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਪਰਾਲੀ ਦਾ ਕੋਈ ਹੱਲ ਨਹੀਂ, ਉਹ ਇਸ ਮਹਿਲਾ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਦੇਖੋ
ਬਰਨਾਲਾ, 21 ਨਵੰਬਰ (ਨਿਰਮਲ ਸਿੰਘ ਪੰਡੋਰੀ) :
ਪਿੰਡ ਸ਼ਹਿਣਾ ਦੇ ਮਹਿਲਾ ਕਿਸਾਨ ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ (62 ਸਾਲ) ਆਪਣੀ 6 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਜੈਵਿਕ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਉਗਾਉਣ ਲਈ ਝੋਨੇ ਦੀ ਪਰਾਲੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਖ਼ੇਤ ਝੋਨੇ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਨੂੰ ਸਾੜਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਝੋਨੇ ਦੀ ਪਰਾਲੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਇਸ ਤਰਾਂ ਕਰਨਾ ਇੱਕ ਮਿਸਾਲ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਇਸ ਮਲਚਿੰਗ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਉਗਾਉਣ ਲਈ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ਮੀਨ ਲਈ ਤਾਂ ਅਜਿਹੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਜੋ ਘੱਟ ਪਾਣੀ ਖਪਤ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪੱਖੀ ਹੋਣ। ਉਸ ਨੇ ਨੇੜਲੇ ਖ਼ੇਤਾਂ ਤੋਂ ਝੋਨੇ ਦੀ ਪਰਾਲੀ ਖਰੀਦੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਖ਼ੇਤ ਵਿੱਚ ਖਿਲਾਰ ਕੇ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਪਰਲੀ ਪਰਤ ਨੂੰ ਢਕ ਲਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਖ਼ੇਤ ਨੂੰ ਲੱਗਭਗ ਤਿੰਨ ਇੰਚ ਝੋਨੇ ਦੀ ਪਰਾਲੀ ਨਾਲ ਢਕ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਕਵਰੇਜ (ਜਿਸ ਨੂੰ ਮਲਚਿੰਗ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਦੇ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਪਾਣੀ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਨਮੀ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਨਾਲ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਉਪਜਾਊ ਸ਼ਕਤੀ ਵਧਦੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਕਣਕ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਉਗਾਉਣ ਲਈ ਕਿਸੇ ਖਾਦ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਰਸਾਇਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਹ ਲਸਣ, ਆਲੂ, ਦੇਸੀ ਮੱਕੀ, ਰਾਗੀ, ਮੂੰਗੀ ਦੀ ਦਾਲ (60 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਫ਼ਸਲ) ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਤਰਾਂ ਦੀ ਖ਼ੇਤੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਲਚਿੰਗ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਰਾਹੀਂ ਭਰਪੂਰ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਜੈਵਿਕ ਖਾਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਸਾੜਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਰਸਾਇਣਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਖਾਧ ਪਦਾਰਥ ਉਗਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ ਦੇ ਖ਼ੇਤ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਨੂੰ ਵੀ ਰੋਟਾਵੇਟਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਵਧੀਕ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਲਵਜੀਤ ਕਲਸੀ ਨੇ ਵੀ ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ ਦੇ ਖ਼ੇਤਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਤੇ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਡਾ. ਹਰੀਸ਼ ਨਈਅਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਹਿਲਾ ਕਿਸਾਨ ਵੱਲੋਂ ਪਰਾਲੀ ਦੇ ਯੋਗ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨਾਲ ਮਿਸਾਲ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਹੋਰਨਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਖ਼ੇਤੀ ਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪੱਖੀ ਤਕਨੀਕਾਂ ਅਪਣਾਉਣਾ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ।
